1. Những yếu tố bền vững đang ảnh hưởng đến doanh nghiệp sản xuất
1.1. Hội nghị COP26 và thách thức lớn cho doanh nghiệp sản xuất
Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) đã tái khẳng định cam kết cắt giảm lượng khí thải CO2 một cách nhanh chóng và bền vững, hướng tới giảm 45% lượng khí thải CO2 toàn cầu vào năm 2030 và đạt mục tiêu Net-Zero (phát thải ròng bằng 0) vào năm 2050. Toàn thế giới chuyển trọng tâm sang phát triển bền vững để theo đuổi các mục tiêu mang tính chất dài hạn hơn và vì lợi ích chung của toàn cầu. Điều này đặt ra các yêu cầu mới cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất cần có một chiến lược và 1 lộ trình dài hạn để đạt được các mục tiêu về phát triển bền vững.
Các thị trường lớn như Mỹ và EU đã bắt đầu thực thi các chính sách nhằm hạn chế phát thải trong sản xuất và đặt ra các yêu cầu ngày càng khắt khe đối với các doanh nghiệp sản xuất. Cụ thể là, Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu EU sẽ bắt đầu đánh thuế các sản phẩm nhập khẩu vào EU trong các lĩnh vực có cường độ carbon cao, ví dụ: thép, xi măng, phân bón và điện, sẽ nằm trong cơ chế điều chỉnh CBAM, bắt đầu từ năm 2023. Theo đạo luật cạnh tranh sạch, Mỹ dự kiến đánh thuế tuyệt đối với các nước không chứng minh được các cơ chế đo lường lượng phát thải carbon minh bạch. Các chính sách, cơ chế mới này tạo ra một làn sóng mới, thách thức cho các doanh nghiệp sản xuất buộc phải chuyển mình để giữ được lợi thế cạnh tranh và kiểm soát chi phí hiệu quả hơn.
Việt Nam được ghi nhận là một trong những nước đặt ra mục tiêu đầy tham vọng cho việc giảm phát thải carbon, bao gồm cam kết phát thải ròng bằng 0 tại năm 2050. Theo đó, Bộ Công Thương đã đặt ra chiến lược thúc đẩy xanh hóa hệ thống phân phối và phát triển chuỗi cung ứng quốc gia sản phẩm, dịch vụ thân thiện môi trường, ưu tiên các sản phẩm do doanh nghiệp vừa và nhỏ sản xuất, cung ứng; thúc đẩy phát triển công nghiệp môi trường, công nghiệp tái chế chất thải.
Hình 1: Hội nghị COP26 đặt ra yêu cầu mới cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất cần có một chiến lược và 1 lộ trình dài hạn để đạt được các mục tiêu về phát triển bền vững.
1.2. Xu hướng mua sắm và tiêu dùng các sản phẩm có yếu tố bền vững
Người tiêu dùng ưa chuộng các sản phẩm mang tính bền vững, phổ biến nhất ở giới thành đạt và giới trẻ, thường ở thành phố, khu đô thị lớn. Cụ thể là:
Người tiêu dùng hướng đến những giá trị bền vững, đem lại lợi ích cho sức khỏe, thiên nhiên, môi trường. Người tiêu dùng có thiện cảm và ủng hộ những thương hiệu có tinh thần trách nhiệm với biến đổi khí hậu, được thể hiện qua việc xanh hóa thông điệp và sản phẩm. Sản phẩm có tính chất bền vững, thân thiện với môi trường dần trở thành thước đo giá trị với khách hàng và người tiêu dùng, từ đó đặt ra yêu cầu cho các doanh nghiệp sản xuất chuyển đổi, định hình lại lợi thế cạnh tranh trong tất cả các ngành nghề.
Người tiêu dùng nhận thức được sự cần thiết của các hành động giúp cải thiện khí hậu và họ cho thấy tinh thần sẵn sàng đóng góp xây dựng môi trường sống bền vững thông qua chi tiêu vào các sản phẩm được chứng nhận “xanh”, “không ảnh hưởng môi trường”.